Κάποιες σκέψεις γύρω απο το Δεκέμβρη που έρχεται
Με αφορμή τις συζητήσεις που γίνονται για τις εκδηλώσεις μνήμης για τον περσινό Δεκέμβρη παρατηρείται και μια άποψη η οποία υποστηρίζει ότι αυτές η εκδηλώσεις δεν έχουν ιδιαίτερο νόημα εφόσον εντάσσονται στη λογική μιας επετείου. Θεωρώντας τη στάση αυτή εξωκοινωνική και ανιστορική θα ήθελα να κάνω εν συντομία κάποιες παρατηρήσεις.
Καταρχήν κάθε γεγονός ακόμα και αν έχει επετειακές καταβολές αποκτά νέα διάσταση από αυτά που γίνονται κατά τη διάρκειά του στο πέρασμα του χρόνου. Έτσι το Πολυτεχνείο δεν σταματά το 73 αλλα περνά μέσα από το θάνατο του Μιχάλη Καλτεζά, τη Σταματίνα Κανελλοπουλου, τον Ιάκωβο Κουμη, την καταργηση του ασύλου το 95 και τους εξεγερμένους, τα ξηλωμένα πεζοδρόμια της μεταπολίτευσης, τις συγκρούσεις, το ξύλο, τις αύρες. Το πάθος της εξουσίας να μείνει η ημερομηνία της 17 Νοέμβρη μονοσήμαντη και στείρα κατέρρευσε μπροστά στο πείσμα της κοινωνίας.
Η ημερομηνία της 17 Νοέμβρη έπαιρνε καινούργια διάσταση μετά από κάθε τέτοιο γεγονός και κάθε χρόνο είχαμε μια επέτειο πιο εμπλουτισμένη πολιτικά από την προηγούμενη με καινούργια πολιτικά διακυβευματα και διλλήματα. Αυτός είναι ο λόγος που η 17 Νοέμβρη δεν έγινε ποτέ 28 Οκτωβρίου. Γιατί ήταν πάντα ένα κοινωνικό ραντεβού από τα κάτω, πέρα από τις φαμφάρες καθεστωτικών πολιτικών, το οποίο το καθόρισαν οι παρόντες και όχι οι απόντες.
Όσοι υποστηρίζουν πως δεν έχει σημασία το να κατέβουμε στο δρόμο στις 6 του Δεκέμβρη εκτός ότι γυρνάνε την πλάτη τους στην κοινωνία που έτσι και αλλιώς έχει τα δικά της εργαλεία για να κρίνει, κάνουν και δύο πολύ σοβαρά κατά τη γνώμη μου λάθη. Καταρχήν δεν κατανοούν τη σημασία της συλλογικής μνήμης και αφετέρου την έννοια της ιστορικής συνέχειας.
Η συλλογική μνήμη είναι ένας από τους βασικούς συντελεστές του ιστορικου μετασχηματισμού μιας και είναι ο κύριος παράγοντας της κοινωνικής ταυτότητας. Είτε το θέλουμε είτε όχι η συλλογική μνήμη μορφοποιείται στο δρόμο σε πράξεις που νοηματοδοτούν το παρελθόν και το μετατρέπουν σε «δρώμενο», ικανό να επηρεάσει την έκβαση του παρόντος και, συνακόλουθα, να πλάσει το μέλλον. Αν αφήσουμε με λίγα λόγια τη μνημη να παγιωθεί με εργαλεία ξένα προς εμάς όπως είναι τα ΜΜΕ και όχι με πορείες και αγώνες τότε θα φτάσουμε στο μη αναστρέψιμο σημείο της παραποίησης ή της λήθης.
Όσο για αυτούς που προσμένουν μια νέα εξέγερση πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτή περναει μέσα από τη διατήρηση της μνήμης προηγούμενων εξεγέρσεων τόσο σαν θεωρεία όσο και σαν πράξη. Οι εξεγέρσεις είναι λάθος να παρουσιάζονται ανιστορικά ως δεδομένες παγιωμένες αλήθειες αλλά να δοκιμάζονται μέσα από νέα εμπλουτισμένα γεγονότα. Μια ανιστορική παρουσίαση δεν διευκολύνει την προσέγγιση της εξέγερσης ως πρακτικής που γίνεται στο χρόνο. Η αντίληψη της ασυνέχειας, των τομών κλπ, εξάλλου δεν συλλαμβανει την εξέγερση, και κατ΄επέκταση την ολική ανατροπή που φωνάζαμε τον περσινό Δεκέμβρη, ως διαδικασία υπέρβασης.
Γρηγόρης Πανουτσόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου